Wygrzebki #91: Nowe Horyzonty 2023, Naomi Klein vs. Naomi Wolf

Wygrzebki polecają się do porannej kawy! Poniżej znajdziecie garść ciekawostek i poleceń, które umilą wam jazdę autobusem do pracy, samotne śniadanie lub pozwolą odprężyć się w przerwie od pracy. Jeśli to dla was za mało i chcielibyście codziennie raczyć się wygrzebkami niezależnie od godziny, a także podzielić się własnymi wykopaliskami z innymi dziećmi, zapraszam do mojej grupy na Facebooku. Przez dłuższy czas była nieaktywna, ale mam mocne postanowienie ją wskrzesić i uczciwie prowadzić. I może w końcu zacznę to robić. Tak mi dopomóż!

Najbardziej aktywna bywam na Instagramie (zachęcam zwłaszcza do oglądania stories!) i na Twitterze – wrzucam tam różne ciekawostki i w podły sposób komentuję rzeczywistość. Jeśli natomiast chcecie na bieżąco podglądać, co czytam, zapraszam was na mój profil na Goodreads! Zapraszam!

Tekst zawiera linki afiliacyjne – jeśli dokonasz zakupu za ich pośrednictwem, wybrana przez ciebie marka lub sklep przekaże niewielki procent wartości twojego zakupu na moje konto. 

1. W lipcu jak co roku wzięłam udział w kolejnej edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Nowe Horyzonty. Wróciłam jak zwykle wykończona, z poczuciem niedosytu, przebodźcowana do granic możliwości i głęboko poruszona. O filmach, które w tym roku obejrzałam podczas festiwalu, rozmawiałam z Jaśkiem Urbanowiczem w jego podcaście Inna Kultura – tutaj możecie posłuchać, które filmy polecam, a które niekoniecznie! Chociaż przegadaliśmy ponad godzinę, nie wspomniałam o wielu tytułach – na moim koncie na Filmwebie możecie podejrzeć moje oceny wraz z krótkimi notatkami.

2. Naomi Klein i Naomi Wolf – czy kojarzycie obydwa te nazwiska? Naomi Klein, ikona (mocno wbrew swojej woli) alterglobalistów, stała się sławna za sprawą książki „No Logo”, której sukces powtórzyła kolejna publikacja „Doktyna szoku”. W swoich tekstach podejmuje tematykę krytyki współczesnego kapitalizmu, antykorporacjonizmu, antybrandingu. Naomi Wolf z kolei kojarzona jest przede wszystkim – poza jej zaangażowaniem politycznym (pracowała przy kampaniach prezydenckich Billa Clintona i Ala Gore’a) – z publikacją „Mit urody”, która stanowiła wykładnię jej feministycznych poglądów i zapewniła jej jedno z czołowych miejsc wśród prekursorek tzw. feminizmu trzeciej fali. Dlaczego o tym wspominam? Ano dlatego, że okazuje się, że te dwie kobiety, które łączy głównie to samo imię, bywają ze sobą regularnie mylone. A dlaczego jest to problem? Bo w ostatniej dekadzie Wolf jest coraz częściej wymieniana w kontekście teorii spiskowych, a nie aktywizmu feministycznego. W czasie lockdownu ostro protestowała przeciwko szczepieniom na COVID-19, powtarzając teorie o depopulacji ludzkości (jej zdaniem szczepionka miała uniemożliwiać kobietom zajście w ciążę) i eksperymentach na ludziach.

O powtarzających się pomyłkach zdecydowała się napisać ostatecznie Naomi Klein, która – jak można się domyślać – nie jest zadowolona z tego, że przypisuje się jej denializm naukowy i wiarę w teorie spiskowe. Klein zdecydowała się zatem zbadać świat Naomi Wolf i teorii spiskowych głębiej: efektem tej pracy jest książka „Doppelganger”, której fragment możecie przeczytać na łamach Vanity Fair. „Doppelganger” ukaże się w USA, Kanadzie i UK 12 września tego roku.

3. Od 13 października do 14 stycznia przyszłego roku w warszawskim Muzeum Narodowym będzie można zobaczyć na żywo ryciny, ilustracje książkowe oraz ceramikę autorstwa Pabla Picassa wypożyczone z kolekcji Museo Casa Natal Picasso w Maladze. A tymczasem to już ostatni dzwonek, żeby załapać się na aktualne wystawy czasowe w Narodowym – tylko do 10 września dla zwiedzających dostępne będą wystawa „Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku” oraz ekspozycja dzieł sztuki zakupionych przez Muzeum w latach 2017-2022, w tym spora kolekcja prac Marca Chagalla.

4. Polska marka Marilyn wypuściła na rynek kolekcję rajstop inspirowanych twórczością Banksy’ego. Artysta pozostaje anonimowy i znany jest z tego, że nie współpracuje komercyjnie z żadnymi brandami, możemy więc założyć, że i o tym projekcie nic nie wie. Zamiast zastanawiać się, czy to w porządku (nie wiem jak wy, ja mam na ten temat wyrobione zdanie), zapytajmy lepiej: czy było w ogóle warto?

5. Do 7 września na Woblinku trwa duża akcja promocyjna, w ramach której można kupić ebooki w świetnych cenach – nawet do 63% taniej. Bohatersko przejrzałam całą listę dostępnych książek i wybrałam dla was kilka gorących tytułów, które albo już czytałam i mocno polecam albo na które sama dałabym się skusić. Pogrzebcie w pozycjach true crime (przecenione do 45%) oraz w ofercie Wydawnictwa Poznańskiego (również do 45% taniej), zajrzyjcie koniecznie do sekcji wydawnictwa Dowody (cała oferta przeceniona o 60%!)

Czytałam i z całego serca polecam:

Rebekka Makkai – „Wierzyliśmy jak nikt”: jedna z tych książek, które dostarczają tego wyjątkowego uczucia „przyjemności tekstu”, opisanego przez Barthesa. Pomimo trudnej i bolesnej historii czyta się zaskakująco lekko, ta narracja po prostu płynie.

Magdalena Grzebałkowska – „Beksińscy. Portret podwójny”: jeden z najlepszych reportaży, jakie czytałam w życiu, chociaż wiem, że Grzebałkowska zebrała sporo krytyki za to, jak przedstawiła rodzinę Beksińskich, zwłaszcza Tomka. Pamiętając go z lat wczesnej młodości z mediów jako aroganckiego buca, jestem jednak skłonna uwierzyć we wszystko, co tu zostało opisane.

Jennette McCurdy – „Cieszę się, że moja mama umarła”: poruszający obraz dzieciństwa Jennette McCurdy, gwiazdy młodzieżowego serialu „iCarly”, zniszczonego przez aspiracje narcystycznej, marzącej o sławie matki; co więcej, to jest naprawdę świetnie napisane!

Frank Herbert – „Diuna”: klasyk sci-fi, o którym zawsze mówię, że to idealne science-fiction dla humanistów; tak naprawdę jest to książka o kulturogennej roli religii w procesie przeobrażania się ludu w naród i warto wiedzieć coś o historii islamu, żeby dostrzec analogie, ale i bez tego to wciąż bardzo solidny kawał prozy, który niesamowicie działa na wyobraźnię (co udowodnił Villeneuve w swojej ekranizacji).

Donna Tartt – „Tajemna historia”: przeczytałam tę (kultową już) powieść wcale nie tak dawno i ku mojemu zaskoczeniu naprawdę jej uległam; Tartt tworzy nieprzeciętnie antypatycznych bohaterów, pogrywa sobie z odczuciami odbiorcy względem nich i tworzy wielopiętrowe mistyfikacje; ja to szanuję, wszystko w tej powieści jest na swoim miejscu, a inspiracje starożytną Grecją sięgają znacznie dalej niż tylko do poziomu samej fabuły i słownictwa.

Taylor Jenkins Reid – „Malibu płonie”: o tej książce napisałam, że jest jak dobry one night stand; gwarantuje noc pełną emocji w inteligentnym towarzystwie, ale bez jakiegokolwiek krygowania się, bez grama pretensjonalności, do tego bez zobowiązań. Idealna lektura na kończące się lato – koniecznie zabierzcie ją ze sobą na urlop. W promocji są także inne książki tej autorki: „Siedmiu mężów Evelyn Hugo” oraz „Daisy Jones & The Six”.

Agata Romaniuk – „Z miłości? To współczuję”: od momentu premiery w 2019 roku trochę się zmieniło (np. władza w opisywanym Omanie), ale reportaż Romaniuk pozostaje ciekawym oknem na kraj mało Polakom znany i rzadko opisywany w literaturze. Lekturę warto uzupełnić odcinkiem podcastu Dział Zagraniczny, który ukazał się niedługo po premierze książki.

Lauren Groff – „Fatum i furia”: nowy przekład jeden z moich najulubieńszych powieści; lektura tego wydawania wciąż jeszcze przede mną, ale wiele sobie po nim obiecuję, zwłaszcza że ponoć stare tłumaczenie (za sprawą którego zakochałam się w tej książce) było raczej kiepskie.

A oprócz tego znajdziecie w świetnych cenach także „Chłopców” Marcina Kąckiego (interesuje mnie temat, ale trochę zniechęca nazwisko autora, na którego poprzednie reportaże wylało się sporo krytyki ze strony mieszkańców opisanych miast oraz zarzutów o przekłamania), „Chłopczyka” Clary Dupont-Monod, „Króla”, „Morfinę” i „Chołod” Szczepana Twardocha, „Baśniową opowieść” Stephena Kinga, antologię polskich opowiadań fantastycznych „Cztery pory magii”, „Empuzjon” Olgi Tokarczuk, „27 śmierci Toby’ego Obeda” Joanny Gierak-Onoszko, „Pańszczyznę” i „Warcholstwo” Kamila Janickiego, które tworzą mocny zestaw z głośnymi „Chłopkami” Joanny Kuciel-Frydryszak, przebojowe „Lekcje chemii” Bonnie Garmus,  pierwszy i drugi tom „Ósmego życia” Nino Haratischwili, „Fizykę smutku” i „Schron przeciwczasowy” Georgija Gospodinowa, „Necrovet” Joanny W. Gajzler, „Wiersze wszystkie” Wisławy Szymborskiej, „Wrony” oraz „Jestem głód” Petry Dvorakovej, „Małe życie” Hanyi Yanagihary, kultowe „Kwiaty dla Algernona” Daniel Keyesa, „Londyńczyków” i „Nowojorczyków” Craiga Taylora, „Trzy kobiety” Lisy Taddeo, „Żeńską końcówkę języka” Martyny F. Zachorskiej, „Jestem Żydówką” Miriam Synger, „Młodego Mungo” i „Shuggiego Baina” Douglasa Stuarta, „Śmierć pięknych saren” Oty Pavla, „Wcale nie jestem taka” Marie Aubert, „Sekretne życie drzew”, „Duchowe życie zwierząt” i „Nieznane więzi natury” Petera Wohllebena czy „Pachinko” Min Jin Lee. Oraz wiele, wiele innych świetnych tytułów!